بیماری آسیت در مرغداریها و تأثیر مکمل گیاهی کوپال بر کنترل آن
بیماری آسیت یکی از مشکلات رایج در صنعت پرورش طیور، بهویژه در مرغداریهای گوشتی است که موجب افزایش تلفات و کاهش بهرهوری میشود. این بیماری که عمدتاً ناشی از کاهش اکسیژنرسانی و اختلالات قلبی-عروقی در طیور است، در مناطق مرتفع و در شرایط پرورشی نامناسب تشدید میشود. در این مقاله، ابتدا به معرفی بیماری آسیت، علل و مکانیسمهای بروز آن پرداخته میشود. سپس روشهای رایج درمان و پیشگیری، شامل بهینهسازی شرایط پرورشی، تغذیه و دارودرمانی، بررسی خواهد شد. در نهایت، نقش گیاهان دارویی در کنترل آسیت و تأثیر مکمل گیاهی کوپال، که ترکیبی از نعناع، آویشن، سیر، زیره، و پنج گونه همخانواده آنهاست، مورد ارزیابی قرار میگیرد. مطالعات نشان دادهاند که استفاده از این ترکیب گیاهی میتواند موجب کاهش تلفات ناشی از آسیت تا ۷٪ شود.
بیماری آسیت یا “سندرم شکم آبآورده” یکی از مهمترین مشکلات فیزیولوژیکی در پرورش طیور، بهویژه در مرغهای گوشتی است. این بیماری زمانی رخ میدهد که اکسیژنرسانی به بافتهای بدن پرنده کاهش یافته و منجر به افزایش فشار خون ریوی و نارسایی قلبی میشود. در نتیجه، مایعات در حفره شکمی تجمع مییابند و در موارد شدید، تلفات گستردهای را به همراه دارد. آسیت معمولاً در شرایطی مانند ارتفاع زیاد، تراکم بالای سالن پرورش، تغذیه پرچرب و افزایش سرعت رشد پرنده، شدت بیشتری پیدا میکند.
مکانیسم بروز آسیت در طیور
آسیت در نتیجه یک سلسله فرآیندهای فیزیولوژیکی و محیطی رخ میدهد:
- کاهش اکسیژنرسانی: در محیطهایی با ارتفاع زیاد یا در سالنهای با تهویه ضعیف، میزان اکسیژن موجود کاهش یافته و سیستم تنفسی پرنده تحت فشار قرار میگیرد.
- افزایش نیاز متابولیکی: پرندگان گوشتی امروزی به دلیل اصلاحات ژنتیکی، سرعت رشد بالایی دارند که نیاز متابولیکی آنها به اکسیژن را افزایش میدهد.
- افزایش فشار خون ریوی: کمبود اکسیژن باعث افزایش فشار خون در ریهها شده و در نهایت، منجر به نارسایی قلبی میشود.
- تجمع مایعات در حفره شکمی: در اثر نارسایی قلبی، مایعات اضافی در حفره شکمی تجمع یافته و موجب بروز علائم بالینی آسیت میشود.
روشهای رایج درمان و پیشگیری از آسیت
- مدیریت تهویه و کیفیت هوا:
- افزایش نرخ تبادل هوا و کاهش سطح دیاکسیدکربن و آمونیاک در سالنها.
- استفاده از سیستمهای تهویه مناسب برای کاهش استرس تنفسی.
- اصلاح جیره غذایی:
- کاهش سطح انرژی جیره غذایی و استفاده از غلات کمچرب.
- افزودن موادی مانند ال-کارنیتین و ویتامین E برای بهبود متابولیسم چربیها.
- کنترل رشد پرنده:
- کاهش سرعت رشد در هفتههای ابتدایی با تنظیم تغذیه.
- جلوگیری از تغذیه بیشازحد برای کاهش فشار متابولیکی.
- استفاده از داروها و مکملها:
- استفاده از دیورتیکها برای کاهش تجمع مایعات.
- بهرهگیری از مواد ضدالتهابی برای کاهش فشار خون ریوی.
نقش گیاهان دارویی در کنترل آسیت
در سالهای اخیر، استفاده از ترکیبات گیاهی بهعنوان جایگزین طبیعی برای بهبود سلامت طیور و کنترل بیماریها موردتوجه قرار گرفته است. گیاهان دارویی به دلیل داشتن خواص ضدالتهابی، آنتیاکسیدانی و تنظیمکننده سیستم گردش خون، میتوانند تأثیر مثبتی بر کاهش شیوع آسیت داشته باشند. یکی از ترکیبات مؤثر در این زمینه، مکمل گیاهی “کوپال” است که شامل ترکیبی از گیاهان دارویی زیر میباشد:
نعناع: بهبود عملکرد گوارشی و کاهش التهابهای داخلی.
آویشن: دارای خاصیت ضدباکتریایی و تقویتکننده سیستم ایمنی.
سیر: کاهش فشار خون و بهبود عملکرد عروق.
زیره: بهبود هضم و متابولیسم چربیها.
پنج گونه همخانواده: شامل گیاهانی با خواص مشابه که ترکیب آنها باعث افزایش تأثیرگذاری مکمل میشود.
تأثیر مکمل گیاهی کوپال بر کاهش آسیت
مطالعات انجامشده در یک فارم گوشتی نشان داده است که استفاده از مکمل گیاهی کوپال در جیره غذایی طیور، منجر به کاهش ۷٪ تلفات ناشی از آسیت شده است. این نتیجه نشان میدهد که ترکیبات گیاهی موجود در این مکمل میتوانند تأثیر مثبتی بر بهبود عملکرد تنفسی و کاهش فشار خون ریوی داشته باشند.
نتیجهگیری
بیماری آسیت یکی از مهمترین چالشهای صنعت طیور است که بهدلیل افزایش نیاز متابولیکی و کاهش اکسیژنرسانی، منجر به تلفات بالا میشود. روشهای مختلفی برای کنترل این بیماری وجود دارد که شامل اصلاح شرایط پرورشی، مدیریت تغذیه و استفاده از مکملهای دارویی است. در این میان، استفاده از گیاهان دارویی بهعنوان روشی طبیعی و کمهزینه، توجه زیادی را به خود جلب کرده است. مکمل گیاهی کوپال، بهدلیل ترکیبات خاص خود، توانسته است در کنترل این بیماری مؤثر واقع شود و تلفات ناشی از آسیت را کاهش دهد. تحقیقات بیشتر در این زمینه میتواند راهگشای استفاده گستردهتر از این مکمل در صنعت پرورش طیور باشد.
گواهی آقای مهندس هدایتی از نتایج استفاده از مکمل گیاهی کوپال در فارم مرغ گوشتی واقع در خوانسار استان اصفهان به ترتیب زیر میباشد. در منطقه خوانسار به دلیل کمبود اکسیژن ناشی از ارتفاع بالا و بروز بیماریهای مدیریتی نظیر آسیت یا سندروم مرگ ناگهانی، استفاده از مکمل گیاهی کوپال توانسته است تلفات ناشی از این بیماری را کاهش دهد.
بسمه تعالی
بدینوسیله تاثیرات و نتایج استفاده از «مکمل گیاهی کوپال» که در فارم ۸۰۰0۰ قطعهای میثم خوانسار مورد استفاده قرار گرفته در یک دوره تولیدی به شرح زیر اعلام میگردد.
البته بدیهی است باید در چند دوره و شرایط فصلی و زمانی مختلف و بر روی جوجههای مختلف مورد آزمون قرار گیرد تا نتایج قطعی و دقیقتری حاصل شود.
- کاهش تلفات با استفاده از مکمل گیاهی کوپال محسوس بوده به میزان 7%
- کاهش ضریب تبدیل غذایی (FCR) به میزان 0.1 واحد نسبت به دوره قبل
- کاهش دوره وزنگیری به میزان 5 روز در سن هدف نسبت به دوره قبل
با تشکر
مهندس فرید هدایتی
متخصص ژنتیک و اصلاح فرآیند (Ph.D)
کارشناس ارشد پرورش طیور
Eng. F. Hedayati
مشخصات اجرا:
-پرنده مورد مطالعه: مرغ گوشتی
-محل اجرا: اصفهان
-طول دوره پرورش : 50 روز
-تعداد جوجه مورد بررسی: 80000 قطعه
-درصد استفاده مکمل: 0.5 درصد
نتایج:
–کاهش 7% تلفات
–کاهش 0/1 واحد ضریب تبدیل
–کاهش دوره زمانی وزن گیری به میزان 5 روز
