رازیانه (Foeniculum vulgare) یک گیاه دارویی باستانی و گیاهی فصلی است که از خانواده Apiaceae (Umbelliferae) است. رازیانه از منطقه مدیترانه جنوبی به عنوان یک گیاه معطر سرچشمه می گیرد و از طریق طبیعی سازی و کشت به طور وحشی در سراسر نیمکره شمالی، شرقی و غربی، به ویژه در آسیا، آمریکای شمالی و اروپا رشد می کند. رازیانه به طور گسترده در طب سنتی برای طیف وسیعی از بیماری ها استفاده می شود. در مناطق مدیترانه ای به دلیل طعم آن کشت می شود و در طب سنتی و به عنوان ادویه استفاده می شود.
رازیانه دارای خواص تحریک اشتها، تقویت آنزیمهای گوارشی، اثرات آنتی اکسیدانی و محافظت کننده کبدی در طیور می باشد و با سایر گیاهان خانواده Apiaceae به عنوان یک جایگزین برای آنتی بیوتیکها است. دانههای آن حاوی مواد شیمیایی گیاهی متنوع با خواص بیولوژیکی مفید است. رازیانه در جیره طیور میتواند عملکرد رشد، راندمان خوراک و کیفیت لاشه را بهبود بخشد. همچنین تکثیر سلولهای ایمنی را افزایش، استرس اکسیداتیو را کاهش و تیتر آنتی بادی را در برابر بیماریهای عفونی افزایش میدهد. علاوه بر این، به طور مثبتی بر پارامترهای خون، افزایش تعداد گلبول های قرمز و هموگلوبین تأثیر میگذارد. اسانس رازیانه خواص ضد باکتریایی قوی به ویژه در برابر باکتری های گرم مثبت دارد.
اثر رازیانه بر عملکرد طیور:
– بهبود وزن نهایی و کارایی خوراک جوجه گوشتی با رژیم غذایی حاوی رازیانه (3-1 گرم بر کیلوگرم)
– کاهش نسبت هتروفیل به لنفوسیت در جوجه با رازیانه به میزان 3-2 گرم بر کیلوگرم
– افزودن 0.75% و 1% در تخمگذار: بهبود قابل توجه ضریب تبدیل غذایی، وزن تخم مرغ، وزن آلبومین و واحد هاف، ضخامت پوسته تخم مرغ، درصد وزن زرده و شاخص سفیدی
– کاهش اثرات نامطلوب استرس گرمایی بر روی مرغهای تخمگذار به دلیل خواص آنتی اکسیدانی
– بهبود صفات لاشه مانند ماهیچه سینه و رسوب چربی در جوجه گوشتی با رازیانه در سطح پایین (0.15%)
– تأثیر مثبت بر رشد و مورفولوژی روده کوچک در جوجههای گوشتی با سطح متوسط (0.30%)
– افزایش سرعت رشد جوجه گوشتی و کاهش دمای گوشت سینه در شرایط استرس گرمایی مزمن با 3.2% پودر رازیانه
-استرس گرمایی: رازیانه ممکن است یک مکمل غذایی مفید برای تهیه مرغ های تخمگذار در هوای گرم باشد تا اثرات نامطلوب استرس گرمایی مربوط به کیفیت تخم مرغ را کاهش دهد. مطالعه ای که در سال 2015 روی 120 مرغ تخمگذار سفید لگهورن 40 هفته ای انجام شد، نشان داد که افزودن 10 تا 20 گرم به ازای هر کیلوگرم رازیانه به مدت 30 روز به غذای پرندگان مفید است. علاوه بر این، این مطالعه نشان داد که مستقل از استرس گرمایی، مصرف رازیانه توسط مرغ ها به میزان قابل توجهی میزان کلسترول و تری گلیسیرید را در زرده تخم مرغ کاهش می دهد.
-ضد کوکسیدیال: مطالعات نشان می دهد که ممکن است در برابر کوکسیدیوز در جوجه ها مفید باشد.